Εμβιομηχανική και Λειτουργία των μηνίσκων

Έσω και έξω μηνίσκος

Είναι δύο μηνοειδείς ινοχόνδρινοι δίσκοι σαν σφήνες, που επικάθονται στην αρθρική επιφάνεια της κνήμης στο έσω και έξω διαμέρισμα του γόνατος αντίστοιχα.

Σύνθεση

Αποτελούνται  κατά 75% Νερό 20% Κολλαγόνο τύπου Ι και 5% είναι Γλυκοπρωτείνες Θεμέλια ουσία Ελαστίνη

Μικροσκοπική Δομή

Οι ίνες του κολλαγόνου Ι διατάσσονται ακτινωτά και περιμετρικά. Διαπλέκονται σε:

1. Επιφανειακό δίκτυο
2. Πεταλιώδες στρώμα
3. Κεντρικό στρώμα

Ακτινωτές διαπλεκόμενες ίνες διατρέχουν τα παραπάνω στρώματα

Κνημιαίες προσφύσεις

Κάθε μηνίσκος προσφύεται στην κνήμη κυρίως από τους πρόσθιους και οπίσθιους καταφυτικούς συνδέσμους, στο πρόσθιο και οπίσθιο κερας αυτών, τα οποία είναι κινητά. Έτσι επιτρέπεται η μετακίνισή τους σε όλες τις κατευθύνσεις.

Έσω μηνίσκος

 

  Έξω μηνίσκος

Διαφορές

• Στο σχήμα
• Ο έσω μηνίσκος έχει ισχυρότερες προσφύσεις
• Ο έξω μηνίσκος είναι περισσότερο κινητός άρα και λιγότερο επιρρεπής σε τραυματισμούς (συνήθως συνοδεύει οξείες ρήξεις ΠΧΣ)

Αγγείωση των μηνίσκων

Είναι γενικά πτωχή και αφορά την κεντρική κόκκινη ζώνη. Το δίκτυο το παρέχει η μέση αρτηρία του γόνατος. Η ιδιαίτερη αιμάτωσή τους έχει επίπτωση στην επούλωση μετά από ρήξη.

Μηνισκικοί σύνδεσμοι

Δρούν σαν δευτερογενείς σταθεροποιητές του γόνατος. Ελέγχουν την κινητικότητα των μηνίσκων και καθορίζουν την εμβιομηχανική συμπεριφορά τους.

• Καταφυτικοί σύνδεσμοι
• Εν τω βάθει μοίρα έσω πλαγίου
• Μηνισκομηριαίοι σύνδεσμοι
• Πρόσθιος και Οπίσθιος διαμηνισκικός σύνδεσμος

 

Λειτουργία

• Απορρόφηση κραδασμών
• Κατανομή φορτίου
• Σταθεροποίηση
• Συμβάλλουν στην λίπανση

Απορρόφηση κραδασμών – Διανομή φορτίου

Αυξάνουν την επιφάνεια επαφής μεταξύ κνήμης και μηρού κατά 75% Απώλεια των μηνίσκων οδηγεί σε ελάττωση της μηροκνημιαίας επαφής. Η μερική μηνισκεκτομή μπορεί να αυξήσει την τοπική πίεση επαφής κατά 65%, ενώ η ολική μηνισκεκτομή 235%

 

Οι μηνίσκοι διανέμουν τα κεντρικά φορτία προς την περιφέρεια. Απώλεια της λειτουργίας μετά από μηνισκεκτομή ή μια ακτινωτή ρήξη θα προκαλέσει σε αυξημένη μεταφορά φορτίου στον αρθρικό χόνδρο και το υποχόνδριο οστό.

Σταθεροποιητική λειτουργία

• Αυξηση της επαλληλίας με εμβάθυνση του κνημιαίου πλατώ.
• Μικρός αλλά σημαντικός ρόλος στις δυνάμεις βλαισότητας, ραιβότητας, στροφής καθώς και στις προσθιοπίσθιες.
• Σε ανεπάρκεια του ΠΧΣ οι μηνίσκοι είναι σημαντικοί σταθεροποιητές.
• Αφαίρεση του οπισθίου κέρατος του έσω μηνίσκου μπορεί να αποσταθεροποιήσει ολον το μηνίσκο.

Θρέψη και Λίπανση της άρθρωσης

Οι μηνίσκοι βοηθούν στη διανομή ενος λεπτού φίλμ αρθρικού υγρού στην επιφάνεια του χόνδρου

Οι μηνίσκοι μειώνουν την τριβή ανάμεσα στις αρθρικές επιφάνειες.

Κινηματική του γόνατος

Η μηροκνημική άρθρωση εκτελεί κίνηση σε 3 άξονες

Κάμψη: ο ΠΧΣ τραβάει μπροστά τους μηριαίους κονδύλους καθώς ο μηρός κυλάει προς τα πίσω.

Έκταση: ο ΟΧΣ τραβάει τους μηριαίους κονδύλους προς τα πίσω καθώς ο μηρός κυλάει προς τα εμπρός.

Παθητική εμβιομηχανική των μηνίσκων

• Πρόσθια ολίσθιση στην έκταση
• Οπίσθια ολίσθιση στην κάμψη

Ενεργητική εμβιομηχανική των μηνίσκων

Κάμψη: Η οπίσθια ολίσθιση του έσω μηνίσκου υποβοηθείται από τον ημιμεμβρανώδη και ανταγωνίζεται την έλξη των μηνισκοεπιγονατιδικών ινών και του ΠΧΣ που συνδέεται στο πρόσθιο κέρας. Το οπίσθιο κέρας του έσω μηνίσκου δεχεται μεγάλη πίεση σε ακραία κάμψη χωρίς να έχει χώρο να αποσυμπιεστεί λόγω της κοίλανσης του κνημιαίου πλατώ. Ο έξω μηνίσκος ολισθαίνει προς τα πίσω με τη βοήθεια των ινών του ιγνυακού.

Έκταση: Ο εσω μηνίσκος υποβοηθείται από τις μηνισκοεπιγονατιδικές ίνες και επηρρεάζεται από την σύσπαση του τετρακεφάλου. Το οπίθιο κέρας του εξω μηνίσκου έλκεται πρόσθια αό την αυξημένη τάση στους μηνισκομηριαίους συνδέσμους που προκαλεί ο ΟΧΣ

Συμπεράσματα

• Οι μηνίσκοι είναι πολύ σημαντικοί για την εύρυθμη λειτουργία του γόνατος
• Οι μηνίσκοι και οι σύνδεσμοί τους σχηματίζουν μια πολύπλοκη και ευάλωτη δομή
• Η γνώση της λειτουργίας και της εμβιομηχανικής των μηνίσκων είναι απαραίτητη για την εφαρμογή κατάλληλων θεραπευτικών πρωτοκόλλων